Deze site belicht de geschiedenissen van vrouwelijke beoefenaars op het boeddhistische pad van de afgelopen millennia. Dit pad is bij iedere persoon gekleurd door de tijd, maar ook door het land, de omstandigheden en de cultuur waarin het (zen)boeddhisme zijn weg vond. Allemaal verschillende ervaringen, verschillende uitdrukkingen die ondanks de verscheidenheid ergens eenzelfde grond hebben die herkend kan worden. Er is iets dat doorgegeven wordt.
Zoals deze vrouwen de voormoeders zijn voor de huidige beoefenaar, zo zijn wij weer de voorouders voor de generaties na ons. Wij ontvangen, maar geven ook weer door via onze 21e-eeuwse manier van leven en uitdrukken.
Vanuit dit gegeven staat er op deze site ook een blog van mij, hedendaags vrouwelijke beoefenaar.
Lees verder: BlogMet het lezen en verteren van allerlei verhalen en koans van zen-beoefenaars, kwamen er bij mij vaak allerlei vragen boven. Zo eindigen diverse koans met de zin “Op dat moment kwam de meester tot groot ontwaken.” Deze zin en alle varianten daarop intrigeerden mij mateloos. Het was een brandende kwestie hoe ik zelf tot dit groot ontwaken zou kunnen komen. Hoe doe je dat? Hoe krijg je dat voor elkaar? Waar moet je dan zijn? Wat moet je doen?
Al vanaf eind middelbare school was er een zoeken en als jonge vrouw leek het woord ‘verlichting’ hierbij te passen. Ik reisde als 21-jarige naar Thailand en vervolgens naar China. In die tijd was er nog geen internet, ook geen Lonely Planet, was er sowieso nog geen reisgids voor China. Ik vertrok met een enkeltje Azië en hoopte via de Trans-Mongolië Express vanuit Beijing terug te komen. Wat ook gelukt is. Een paar jaar later heb ik maanden door de Himalaya getrokken en ben onder meer anderhalve maand in Tibet geweest.
Thuis gekomen zat ik met veel prachtige, indrukwekkende ervaringen maar toch ook met heel veel vragen. Ik had iets van herkenning gevoeld. Maar waar zat die herkenning in en wat nu te doen in Nederland, op mijn studentenkamertje in Leiden?
Er waren diverse boeddhistische groeperingen, maar bij vele zat voor mij niet de klik. Het Aziatische trok mij zeer. Maar tegelijkertijd voelde ik een rotsvaste imprint dat ‘alle Aziatische toeters en bellen’ zoals ik het oneerbiedig noemde, niet datgene was waar het voor mij over ging. Ik heb serieus overwogen om in een boeddhistisch klooster in Azië in te treden, maar er was een sterke innerlijke drive dat het essentiële gewoon hier en nu in de Nederlandse klei mogelijk moest zijn. Anders was het voor mij niet de essentie! De essentie heeft geen kleurige vlaggen nodig, hoe mooi ook. De essentie zit hem niet in een zwarte pij of een rakasu (de ‘slab’ die je maakt en draagt tijdens de zenmeditatie).
De grote vraag bleef voor mij: wat is de essentie, via welke weg vind ik het en hoe doe je dat dan in het gewone dagelijkse bestaan?
Intussen zijn we tientallen jaren verder. Ik woon nog steeds in Leiden. Weliswaar niet meer op een studentenkamertje, maar de dagelijkse situatie is eigenlijk niet zoveel veranderd. Ik leef een normaal, doodgewoon Hollands leven. Maar ik heb de boeddhistische gelofte afgelegd, ben gewijd binnen de zentraditie, heb een rakasu en zelfs een zwarte pij! Hoe raar kan het lopen? Hoe zijn deze zaken gecombineerd en uiteindelijk één en hetzelfde?
Toen ik mijn eerste grote commitment deed – de zogenaamde jukai-ceremonie waarbij je de boeddhistische gelofte aflegt – kreeg ik een boekje van mijn partner. Ik vroeg mijn zenleraar Maurice Genko Roshi om iets voorin te schrijven. Toen ik het terug kreeg bleek er te staan: “Een weg met duizend bochten is ook een rechte weg.”
Ja, blijkbaar is dit een rechte weg. En ik realiseer me dat het ook mijn weg is. Maar terugkijkend had ik graag voorbeelden gehoord, gezien, gelezen over vrouwen en mannen die hun weg zoeken in het gewone, dagelijkse bestaan. Wat houdt beoefening in als je een baan zoekt? Hoe mediteer je met twee baby’s? Hoe druk je de essentie uit als je eten kookt, als de trein niet blijkt te rijden, als je een collegiaal overleg hebt, als je met je moeder belt, als je wordt gesneden door een auto op de snelweg, als je je ruziënde kinderen uit elkaar moet halen? Graag had ik meer gehoord over hoe het eruitziet als je niet naar een afgelegen klooster op een berg gaat om verlichting te zoeken, maar het ontwaken in het dagelijks bestaan zoekt.
Daarom schrijf ik dit blog. Om te vertellen hoe het bij mij eruit ziet.
(6 april 2023)